We gaan ervan uit dat het misbruik van foto’s meestal niet opzettelijk is. Daar gaan we tenminste vanuit. Maar het wordt ons tegenwoordig wel erg makkelijk gemaakt om het fout te doen. We beschikken allemaal over internet en spenderen dagelijks regelmatig tijd op social media. Een passend beeld voor een publicatie is op deze manier immers zo gevonden…
Eigenlijk weten we stiekem wel dat dit niet ‘mag’, maar we gaan ervan uit dat het vast geen probleem zal zijn… Misbruik komt ook voor bij in opdracht gemaakte foto’s. Het is niet vanzelfsprekend dat je een foto in opdracht, zomaar overal mag publiceren zonder eerst toestemming te vragen. We leggen je hieronder graag uit hoe het een beetje in elkaar zit. Maar vooral hoe je het gebruik van onze foto’s juist aanpakt.
Als er misbruik gemaakt wordt van het openbaar maken van foto’s, dan is het voor een fotograaf een erg vervelend probleem. Voor fotografen geldt soms dat publicatie van hun werk en de daaruit voortvloeiende naamsbekendheid minstens zo belangrijk is als betaling voor de opdracht. Wij fotografen zijn trots op ons werk, want wij hebben zowel technisch als creatief ons stempel gedrukt op ons product.
Wat bedoelen we dan met het openbaar maken van een foto?
Het openbaar maken van een foto betekent eigenlijk het publiceren van een foto. Een foto kan openbaar worden gemaakt in bijvoorbeeld een krant, tijdschrift of boek, maar uiteraard ook op het internet zoals een website of op social media. Om foto’s van ons te mogen gebruiken of publiceren, heb je toestemming of een ‘licentie’ nodig.
Het auteursrecht
De rechten van de maker worden beschermd met het auteursrecht en het persoonlijkheidsrecht. Het auteursrecht op foto’s is de sterke band tussen de fotograaf en zijn werk die in de wet is vastgelegd. Het maken van een foto is in feite al voldoende voor het ontstaan van het auteursrecht.
Als fotograaf hebben we altijd het recht om ons te verzetten tegen bepaalde wijzigingen of aantastingen van onze foto’s. Je kunt hierbij denken aan het vergroten, verkleinen, inkleuren en digitaal manipuleren van een foto.
Hoe zit het dan met de naamsvermelding?
Naamsvermelding is een onderdeel van de persoonlijkheidsrechten die de auteurswet aan de maker van een werk toekent. Indien redelijkerwijs mogelijk is het verplicht om de naam van de maker bij een werk te vermelden. Bijvoorbeeld in een krant de maker van een foto. Deze naamsvermelding wordt ook wel ‘fotocredits’ genoemd. Daarnaast kan de naam van de fotograaf vermeld worden in het colofon.
Ondanks dat je naamsvermelding hebt toegepast, is het vragen om toestemming om de foto te gebruiken nog steeds vereist. Want voor fotografen is naamsvermelding een manier om een grotere naamsbekendheid te verwerven en in contact te komen met eventuele nieuwe opdrachtgevers.
Hoe doe ik het goed?
Meer informatie over het auteursrecht en licenties is opgenomen in onze algemene voorwaarden. Daarnaast vind je in onze 10 heldere afspraken en foto’s voor publicatie meer informatie over hoe je foto’s van ons mag publiceren. Of download het auteursrechtenkaartje & stroomdiagram, hierin vind je een duidelijk overzicht van de wettelijke richtlijnen (bron: Dupho).
En bij twijfel? Vraag ons gerust hoe zit en wat er mogelijk is, we denken graag met je mee!