De tuin was je alles. Als ik donderdagavond het boerenerf op kom lopen, valt het me dan ook direct op. Strak gestoken grasranden, potten en bakken vol bloeiende planten, een moestuin zoals je ze in tijdschriften over het buitenleven aantreft, het gazon netjes gemaaid en geen sprietje onkruid in de perken rondom de boerderij.
De familie vertelt dat je een week geleden wel heel erg gedreven was om de tuin ‘aan kant te maken’. Was het een voorteken vragen ze zich af. Nooit lag de tuin op dit tijdstip van het jaar er bij zoals het er nu bij ligt. “Het zal er ook nooit meer zo bij komen te liggen want de groene vingers van ons moeder hebben we niet van haar geërfd”, vertellen de kinderen geëmotioneerd.
Op de condoleancekaart staat: “De zon scheen, de vogels floten, de bloemen bloeiden en toen werd het stil…”. Plotsklaps kwam er een einde aan jouw leven. Een kopje koffie, half opgedronken stond nog op de tuintafel en de hond lag bij je. Familie kan het nog nauwelijks bevatten als we een kleine week later staan te praten voordat het condoleren aan huis begint. Juist omdat het allemaal zo snel gaat en niemand jouw overlijden heeft zien aankomen, heeft de familie besloten om mij te vragen om het afscheid van jou vast te leggen. Een mooi en bijzonder afscheid…
De familie heeft veel foto’s. Mooie herinneringen van bijzondere momenten in fotoalbums, -lijstjes maar ook digitaal. Ook dit afscheid moet worden vastgelegd zodat ze er met elkaar over kunnen praten en het afscheid kunnen verwerken. Liever de foto’s kunnen bekijken als we daar behoefte aan hebben, dan spijt hebben dat er geen foto’s zijn gemaakt van het afscheid, geeft de familie aan.
Na het condoleren willen de kleinkinderen graag dat de hond naast jouw kist gaat zitten zodat ik een foto kan maken. Ondanks het engelengeduld van de kleinkinderen lukt dat niet. De hond voelt zich niet op z’n gemak op de houten vloer en bij de kist. Een dag later wanneer net de afscheidsdienst is gestart loopt de hond, uit het niets de tent binnen en gaat bij de kist liggen. Wat een bijzonder moment…
Na de laatste woorden van de afscheidsdienst door ritueelbegeleider Anja Assink zie ik dat de hond eindelijk zijn kop op zijn voorpoten laat zakken. Daarvoor lag hij onrustig om zich heen te kijken en had intussen alle gasten al begroet door langs de rijen met zittende mensen te lopen. Ik leg opnieuw een bijzonder moment vast en vraag me intussen af of ook dit weer een teken is.
Tijdens het condoleren, de afscheidsdienst en de begrafenis schijnt de zon en horen we het fluiten van de vogels om ons heen. Als ik in de auto stap en terug rijd naar de boerderij voor de koffietafel, begint het uit het niets ineens te regenen. De hemel huilt mee met familie, vrienden en bekenden die het leven van deze lieve vrouw hebben moeten loslaten. Hoewel ik je niet heb gekend, voel ik de liefde van de familie voor jouw persoon heel sterk. Bijna zeker weet ik dat je trots mee hebt gekeken hoe zij met elkaar jouw afscheid hebben ingevuld. “Een mooier afscheid dan dit hadden we mama niet kunnen geven, het had alleen wel een paar jaar later moeten zijn”, vertellen de kinderen na afloop en ik kan alleen maar knikken.
Een aantal foto’s gaan we als impressie van het afscheid in een mooi leren fotoalbum verwerken. Ik hoop dat bij het bekijken van dit album de woorden “liefde, emotie, herinneringen, bijzonder moment, familie, afscheid” boven komen drijven.
“Om te vertellen over een bijzondere gebeurtenis in je leven zijn geen woorden nodig, maar is het bekijken van de juiste beelden al voldoende…”.